?>

GÖRMEZDEN GELİNEN TEHLİKE : ERGENLERDE İNTİHAR DAVRANIŞI

Elçin Irmak - Psikolog

6 ay önce

Büyümek hiçbir zaman kolay olmamıştır. Özellikle de ergenlik dönemi pek çok kişi için aşılması en zorlu yol olarak düşünülmektedir. Birey, çocukluk döneminden farklı olarak biyolojik değişimler, yeni yaşantılar ve gelişim ödevleri ile karşı karşıya kalır. Nasıl büyüyeceği ile ilgili endişeleri, toplumun beklentileri ve hormonel değişiklikler bir araya gelince fırtınalı ve stresli dönemin ayak seslerini duyulmaya başlanmaktadır.

Ergenlik döneminde sıkça rastladığımız intihar girişimleri hem girişim motivasyonları hem de sıklığı açısından ciddiye alınması gereken bir konudur. Bu konudaki temel kavramların arasındaki farkları bilmek önemlidir. İntihar düşüncesi, yaşama son vermenin herhangi bir eyleme geçmeden düşünce boyutunda kalmasıdır. İntihar girişimi ise düşünceden ziyada bir eyleme geçme, yaralama veya zarar verme fakat ölümcül bir sonucun bulunmamasıdır. Bu girişimlerin bir kısmı dürtüsel kaynaklı olabilmektedir yani plansız, motivasyonunun ölüm olmadığı durumlardır. Tamamlanmış intihar ise altta yatan bir travma ve depresyonla ilişkili, motivasyonu ölmek olan intihar davranışlarıdır. İntihar davranışı, ergenin çözmekte zorlandığı bir problemin varlığını göstermektedir. Bir yardım çağrısı olabilmektedir. İntihar etmek amacıyla değil de bir mesaj vermek amacıyla yapılmış olabilir. Bu nedenle yapılan küçük bir girişim bile dikkate alınmalıdır.Olayların sonuçları ile ilgili  yargılama yapma becerileri tam gelişmemiş olan ergenlerin, yaşadıkları yoğun duyguları ifade etmek için temelde niyetleri intihar olmasa dahi bu tarz girişimde bulundukları bilinmektedir.

Ele alınması gereken risk faktörleri şunlardır:

Depresyon veya travma Aile çatışmaları ve kayıplar (pek çok çalışmada ergenlerin intihar girişimi öncesinde yoğun ailesel çatışmalar yaşadığı bilinmektedir) Ailenin intiharla ilgili geçmişi, ailedeki medikal ve psikiyatrik rahatsızlıklar Madde/alkol bağımlılığı İstismara maruz kalma Akran zorbalığı, arkadaş ilişkilerindeki problemler Duygusal ilişkilerdeki problemler

İntihar davranışının önlenmesi için neler yapılabilir ?

Birçok psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve kültürel faktörlerin sonucundan etkilenebilen çok yönlü bir davranış olan intihar, son dönemlerde özellikle medyanın etkisiyle de sıkça duyduğumuz bir kavram haline geldi. Bu noktada bu tarz haberlerin özendirici boyutta olmamasına dikkat edilmelidir.  Yine bu dönemde aile tutumları çok önemlidir. Küçümseyici, yargılayıcı, baskıcı veya aşırı korumacı, cezalandırıcı, suçlayıcı, sürekli eleştiren aile tutumu yerine sınır çizebilen, ergene güvendiğini ve değer verdiğini hissettiren, ergeni önemseyen ve duygularını ifade etmesini destekleyen, kendini tanımasına ve gerçekleştirmesine olanak tanıyan aile tutumları tercih edilmelidir. Okullarda yer alan rehberlik servislerinde ergenlerin duygudurum bozuklukları ile nasıl baş edecekleri, problem çözme, sosyal ve  iletişim becerilerinin nasıl geliştirileceği noktasında desteklenmesi gerekmektedir. İntihar eğilimi normal karşılanmamalı ‘’Zaten cesaret edemez, o sadece bizi korkutmak için yapıyor ‘’ şeklinde yanlış inançlara tutunmadan bir uzmandan yardım alınmalıdır. İntihar davranışının altta yatan nedenleri tedavi edilebilecek psikiyatrik durumlardır. Ergenin ihtiyacı; anlaşılmak, desteklenmek ve ihtiyaçlarının tanınması ve çözümlenmesidir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI